PCIe คืออะไร มีหน้าที่อย่างไร นิยมใช้กับอุปกรณ์ไหนบ้าง

PCIe หรือ Slot บนเมนบอร์ด เป็นส่วนสำคัญที่ช่วยให้คอมพิวเตอร์สามารถเชื่อมต่อกับอุปกรณ์เสริมต่าง ๆ ได้อย่างหลากหลาย ทำให้สามารถกำหนดหรืออัปเกรดสเปคคอมให้มีประสิทธิภาพขึ้นด้วยฟีเจอร์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการ์ดจอ หรือ SSD และหากใครที่มีแผนจะซื้อหรืออัปเกรด PC และต้องการเรียนรู้เพิ่มเติมเกี่ยวกับ PCIe ในบทความนี้เราจะมาอธิบายให้เข้าใจโดยละเอียดว่าคืออะไร สำคัญต่อคอมพิวเตอร์ยังไง และใช้กับอุปกรณ์อะไรบ้าง

 

PCIe คืออะไร ?

PCIe หรือ PCI Express (Peripheral Component Interconnect Express) คือ มาตรฐานสำหรับการเชื่อมต่ออุปกรณ์เสริมเข้ากับคอมพิวเตอร์ โดยช่องเสียบ PCIe จะติดตั้งอยู่บนเมนบอร์ด ซึ่งในเมนบอร์ดหนึ่งแผ่นจะมีช่องเสียบ PCIe หลายช่อง เพื่อรองรับการติดตั้งอุปกรณ์เสริมที่หลากหลายได้ เช่น การ์ดจอ , การ์ด RAID , Network Card หรือ SSD เป็นต้น ทั้งนี้ ชนิดและจำนวนของช่องเสียบ PCIe ในคอมพิวเตอร์แต่ละเครื่องจะขึ้นอยู่กับประเภทของเมนบอร์ดที่ใช้งานอยู่นั่นเอง

 

PCIe สำคัญต่อระบบคอมพิวเตอร์อย่างไร

PCIe มีบทบาทสำคัญมากสำหรับคอมพิวเตอร์สมัยใหม่ เนื่องจากเป็นอินเทอร์เฟซที่รองรับการเชื่อมต่อกับอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูล กราฟฟิกการ์ด และอุปกรณ์ต่อพ่วงอื่น ๆ โดยสามารถโอนถ่ายข้อมูลได้เร็วกว่าอินเทอร์เฟซแบบเก่าอย่าง USB หรือ SATA จึงเหมาะสำหรับการประมวลผลที่ต้องการ Bandwidth สูง เช่น เล่นเกมหรือทำงานที่ซับซ้อน ซึ่งคุณสมบัติเด่นของ PCIe ก็คือรูปแบบการสื่อสารที่เชื่อถือได้ และมีประสิทธิภาพมากขึ้นระหว่างส่วนประกอบ ช่วยลดความล่าช้าระหว่างการเล่นเกมได้ และรองรับการเชื่อมต่ออุปกรณ์หลายตัวพร้อมกันด้วยเวลาแฝงที่ต่ำ ทำให้ตอบโจทย์ผู้ที่ต้องการทำงานหลายอย่างพร้อมกัน

 

PCIe มีหลักการทำงานอย่างไร

PCIe (Peripheral Component Interconnect Express) ทำงานโดยเชื่อมต่อแบบจุดต่อจุดระหว่างอุปกรณ์ที่รองรับ PCIe 2 เครื่อง เช่น เมนบอร์ด การ์ดเอ็กซ์แพนชั่น และอุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลอย่าง SSD และฮาร์ดไดรฟ์ การเชื่อมต่อนี้จะใช้การส่งสัญญาณแบบดิฟเฟอเรนเชียลผ่านสายทองแดงแยกกัน ซึ่งจะช่วยให้สามารถส่งข้อมูลได้ด้วยความเร็วสูงถึง 16 GT/s โดยมีประสิทธิภาพเหนือกว่าพอร์ตทั่วไปในอดีต

 

ช่วงแรก ๆ ของการใช้งาน อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลมักใช้มาตรฐาน SATA ซึ่งในปัจจุบันจะไม่สามารถตอบสนองความต้องการด้านความเร็วที่เพิ่มขึ้นได้ นวัตกรรมใหม่จึงถูกพัฒนาขึ้นจนกลายมาเป็น PCIe ที่มีพื้นฐานมาจากเทคโนโลยี PCI เดิม โดย PCI มีบทบาทสำคัญในการเป็นช่องเสียบสำหรับอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น การ์ดเสียง การ์ดเน็ตเวิร์ก และการ์ดจอ เพื่อให้อุปกรณ์เหล่านี้สามารถทำงานร่วมกับ CPU ได้อย่างมีประสิทธิภาพด้วยความเร็วในการส่งข้อมูลที่สูงขึ้น

 

PCIe นิยมใช้กับอุปกรณ์อะไรบ้าง

อุปกรณ์เสริม หรือ Accessory ที่สามารถติดตั้งบน PCIe Slot ได้นั้นจะมีหลากหลายประเภท โดยเราจะขอยกตัวอย่างอุปกรณ์ที่น่าสนใจ และสามารถอัปเกรดประสิทธิภาพของคอมพิวเตอร์ได้อย่างดี ดังนี้

 

Graphic Card

การ์ดจอแยกแบบ Dedicated Graphic จะช่วยให้คอมพิวเตอร์ประมวลผลงานด้านกราฟฟิคได้ดีขึ้น

 

Storage

PCIe Slot สามารถใช้ติดตั้งพวกไดร์ฟต่าง ๆ เสริมความจุได้ เช่น SATA Card , NVMe Adapter หรือ PCIe SSD Card เป็นต้น

 

USB Card

ช่วยเพิ่มจำนวนพอร์ต USB ให้กับ PC โดยปัจจุบันจะมีทั้งแบบ USB Type-A และ USB Type-C Card

 

LAN Card

Network Card หรือ Ethernet Card ช่วยให้คอมพิวเตอร์มีพอร์ต RJ45 สำหรับเชื่อมต่อกับสายแลน และช่วยเพิ่มจำนวนพอร์ตแลนให้กับ PC

 

Wi-Fi / Bluetooth Card

ช่วยให้คอมพิวเตอร์สามารถเชื่อมต่ออินเตอร์เน็ตแบบไร้สาย หรือต่อบลูทูธกับอุปกรณ์อื่นได้

 

Sound Card

ใช้สำหรับประมวลผลด้านเสียงให้ดีขึ้น และช่วยให้ PC มีพอร์ต 3.5 mm. Audio Jack เพิ่มมากขึ้น แม้ว่าปัจจุบันการ์ดเหล่านี้จะไม่ค่อยได้รับความนิยม เนื่องจากเมนบอร์ดส่วนใหญ่มีระบบเสียงแบบ Onboard Audio ที่มีคุณภาพดีอยู่แล้ว นอกจากนี้ยังมีการ์ดเสริมประเภทอื่น ๆ ที่ช่วยเพิ่มพอร์ตสำหรับเชื่อมต่ออุปกรณ์รุ่นเก่ากับ PC รุ่นใหม่ ๆ ได้อยู่ เช่นพวก Serial Port หรือ Parallel Port เป็นต้น

 

ก่อนใช้ PCIe ต้องดูอะไรบ้าง

การศึกษาวิธีการใช้งาน PCIe นั้นสำคัญมากในการเชื่อมต่อที่ใช้สำหรับโอนถ่ายข้อมูลด้วยความเร็วสูง เนื่องจากในแต่ละช่องจะมีสเปคความเร็วที่แตกต่างกันไป ขึ้นอยู่กับการออกแบบของผู้ผลิตและแพลตฟอร์มที่ใช้งาน ซึ่งจะเกี่ยวข้องกับจำนวนเลนและรุ่นของ PCIe ที่แพลตฟอร์มนั้นรองรับ ดังนั้น ก่อนใช้งาน PCIe ต้องดูที่อะไรบ้าง เรามาดูกัน

 

• • • • หน้าตาของ Slot PCIe

ทั่วไปจะมีทั้งหมด 4 แบบ ได้แก่ x16 , x8 , x4 และ x1 โดยแบ่งตามความยาวของสล็อตนั้น ๆ และยิ่งจำนวนเลขมากเท่าไหร่ ขนาดจะยิ่งยาวมากขึ้นเท่านั้น

 

• • • • จำนวนเลนที่ Slot ใช้ได้

จำนวนขาพินที่สัมผัสกับการ์ดในขณะติดตั้ง เรียกว่า เลน ซึ่งจะมีหน้าที่บอกถึงช่องทางการรับ-ส่งข้อมูล และความกว้างของ Bandwidth ของสล็อตนั้น ๆ สำหรับการ์ดบางประเภท การใช้งานให้ได้ประสิทธิภาพสูงสุดควรติดตั้งใน Slot ที่มีสเปคที่เข้ากันได้ วิธีตรวจสอบจำนวนเลนของสล็อต สามารถทำได้โดยการดูจำนวนขาพินด้านในสล็อต หรือรอยบัดกรีขาพินด้านหลังเมนบอร์ด หากจะดูให้ละเอียดที่สุด ให้ดูจากในคู่มือ เพราะผู้ผลิตจะระบุข้อมูลสเปคของเมนบอร์ดไว้ทั้งหมด

 

นอกจากนี้ การเลือกสล็อตที่มีความยาวเหมาะสมก็เป็นสิ่งสำคัญ เพราะสล็อตที่ยาวจะเพิ่มความยืดหยุ่นในการติดตั้งการ์ด หากเลือกสล็อตที่สั้นเกินไป อาจไม่สามารถใส่การ์ดที่มีขนาดยาวกว่าได้ แม้ว่าใส่ไปแล้วจะวิ่งไม่เต็มความเร็วสูงสุดของการ์ดก็ตาม

 

สรุป

PCIe เป็นเทคโนโลยีสำคัญที่ใช้เชื่อมต่ออุปกรณ์เสริมกับคอมพิวเตอร์ ไม่ว่าจะเป็นการ์ดจอ SSD และการ์ดขยายต่าง ๆ ด้วยความเร็วและความเสถียรที่โดดเด่น ทำให้ PCIe กลายเป็นมาตรฐานที่ได้รับความนิยมและใช้งานอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน หากใครที่กำลังวางแผนจะอัปเกรดคอมพิวเตอร์หรือเซิร์ฟเวอร์ การศึกษาและทำความเข้าใจเกี่ยวกับ PCIe ถือเป็นสิ่งที่จะช่วยให้เพื่อน ๆ ตัดสินใจได้ง่ายขึ้น

 

* เนื้อหาในบทความอาจมีผิดพลาดได้ โปรดตรวจสอบข้อมูลใหม่อีกครั้ง