UPS Rack คืออะไร มีหน้าตาแบบไหน ใช้กับอะไรได้บ้าง

UPS Rack เป็นรูปทรง หรือ Form Factor ชนิดหนึ่งของเครื่องสำรองไฟที่นิยมใช้งานร่วมกับอุปกรณ์ในกลุ่ม Data Center ซึ่งในบทความนี้เราจะมาอธิบายว่าเจ้าตัว UPS Rack นั้นคืออะไร มีลักษณะรูปร่างหน้าตาอย่างไร และใช้ร่วมกับอุปกรณ์ประเภทไหน พร้อมอธิบายถึงขั้นตอนการติดตั้งเบื้องต้นให้แบบคร่าว ๆ

 

UPS Rack คืออะไร ?

Rack UPS คือ Form Factor ของเครื่องสำรองไฟชนิดหนึ่ง ถูกออกแบบมาเพื่อติดตั้งในตู้ Rack ร่วมกับเซิร์ฟเวอร์หรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ภายในห้อง Datacenter ซึ่งมักใช้เพื่อสำรองไฟให้กับอุปกรณ์ต่าง ๆ เช่น เซิร์ฟเวอร์ , อุปกรณ์ Storage , อุปกรณ์เครือข่าย และอุปกรณ์สำคัญอื่น ๆ การออกแบบนี้เริ่มมีการพัฒนาในช่วงปี 1980 – 1990 ซึ่งเป็นยุคที่ Rack Standard ได้รับความนิยม และนำไปใช้ในห้อง Datacenter อย่างแพร่หลาย ดังนั้น จึงมีการปรับแต่ง UPS ให้มีรูปทรงที่ตอบโจทย์ และรองรับการใช้งานร่วมกับอุปกรณ์อื่น ๆ ในตู้ Rack Cabinet

 

UPS Rack มีลักษณะเป็นแบบไหน

UPS Rack จะมีลักษณะเป็นกล่องสี่เหลี่ยมผืนผ้าแบน ๆ ถูกออกแบบมาเพื่อให้สามารถติดตั้งใส่เข้าไปในตู้ Server Rack หรือ Cabinet ได้ โดยจะมีลักษณะต่าง ๆ ดังนี้

 

1. ขนาดมาตรฐานของ UPS Rack

UPS Rack มักมีหน้าขนาดกว้างอยู่ที่ 19 นิ้ว เพื่อให้สามารถติดตั้งเข้ากับตู้ Rack ขนาด 19 นิ้ว (48.26 ซม.) ซึ่งเป็นความกว้างมาตรฐานของอุปกรณ์คอมพิวเตอร์ทั่วไป มีการออกแบบมาให้ใช้ติดตั้งในรูปแบบ Rack Mount สำหรับความสูงของ UPS Rack จะใช้หน่วยวัดที่เรียกว่า Rack Units หรือเรียกแบบย่อ ๆ ว่า U โดยความสูงของ 1U จะเท่ากับ 1.75 นิ้ว (4.45 ซม.) และแต่ละรุ่นจะมีขนาด U ที่แตกต่างกัน สามารถแบ่งได้คร่าว ๆ เป็น 3 กลุ่ม ดังนี้

• • • 1U (4.45 ซม.) : รุ่นขนาดบาง กะทัดรัด สำรองไฟได้ไม่เยอะมาก
    • 2U (8.90 ซม.) : รุ่นขนาดกลางที่มีความสูงขึ้นมาหน่อย ทำให้มีพื้นที่ภายในเครื่องมากขึ้น มักมีความจุแบตที่เยอะขึ้น
    • 3U (13.35 ซม.) ขึ้นไป : เป็น UPS ขนาดใหญ่ กินพื้นที่ในตู้ Rack พอสมควร(แลกมาด้วยการสำรองไฟที่ยาวนานขึ้น มี Runtime ที่เยอะขึ้น)

ส่วนความลึกของ UPS นั้นจะมีความแตกต่างกันไปตามแต่ละโมเดล โดยทั่วไปจะมีความลึกประมาณ 60 – 80 ซม. ซึ่งเป็นขนาดสำคัญ เพราะต้องเช็คให้แน่ใจว่ามีความยาวเกินกว่าความลึกของตู้ Rack ที่จะนำไปติดตั้งหรือไม่

 

2. องค์ประกอบในแต่ละด้าน

ด้านหน้าของตัวเครื่องจะมีจอ LCD หรือไฟ LED แสดงสถานะ เพื่อใช้ตรวจสอบสถานะต่าง ๆ ของตัวเครื่อง พร้อมด้วยปุ่มควบคุม เช่น ปุ่ม Power , Reset หรือ Self-Check สำหรับป้อนคำสั่ง นอกจากนี้ บางรุ่นอาจมีแผงระบายอากาศติดตั้งอยู่ด้านหน้าอีกด้วย ส่วนด้านหลังของตัวเครื่องจะมีปลั๊ก Power Outlet สำหรับเชื่อมต่อกับอุปกรณ์สำรองไฟ หรือบางรุ่นอาจมีพอร์ตอื่น ๆ เช่น USB , Ethernet หรือ RS232 สำหรับการจัดการเพิ่มเติม

 

3. น้ำหนักและการพกพา

UPS ชนิดนี้ จะมีน้ำหนักเยอะพอสมควร โดยเฉพาะโมเดลขนาดใหญ่ที่มีความจุเยอะ ๆ และไม่นิยมเคลื่อนย้ายสถานที่ใช้งานบ่อย ๆ เพราะตัวเครื่องจะถูกติดตั้งยึดกับตู้ Cabinet ด้วยขา Mounting Rail

 

UPS Rack มีลักษณะแบบไหนบ้าง

UPS ในตลาด นอกจากชนิดแบบ Rack แล้ว ยังมีแบบชนิดอื่น ๆ อีกมากมาย ซึ่งในแต่ละแบบจะถูกออกแบบมาเพื่อปัจจัยในการใช้งานที่ต่างกัน ดังนี้

• • • Rack-Mounted UPS

ถูกออกแบบมาเพื่อสำหรับติดตั้งในตู้ Cabinet ขนาด 19 นิ้ว มีลักษณะเป็นกล่องแบน ๆ มักใช้ในห้องเซิร์ฟเวอร์

• • • Tower UPS

ถูกออกแบบมาให้ใช้งานแบบตั้งบนพื้น หรือบนโต๊ะ มีลักษณะคล้าย ๆ คอมพิวเตอร์ตั้งโต๊ะ Desktop PC และมักนิยมใช้ในออฟฟิศขนาดเล็ก , ตามบ้าน หรือสำหรับอุปกรณ์บางชนิด โดยเฉพาะ PC หรือ Workstation

• • • Convertible UPS

เป็นดีไซน์แบบ Hybrid ที่ทำให้ตัวเครื่องสามารถปรับการใช้งาน ติดตั้งได้เป็นทั้งแบบ Tower และ Rack ตามแล้วแต่สถานการณ์ ทำให้มีความยืดหยุ่น และสามารถปรับแต่งได้ง่าย

• • • Standalone UPS

เป็น UPS ขนาดเล็ก กะทัดรัด มักใช้ติดตั้งบนโต๊ะ ยึดกับกำแพง หรือยึดไว้ใต้โต๊ะได้เลย มักมีราคาถูก สำรองไฟได้ไม่เยอะมาก นิยมใช้กันตามบ้านทั่วไป หรือออฟฟิศขนาดเล็ก และมีข้อดีคือ ติดตั้งง่าย แถมน้ำหนักเบา

 

UPS Rack ใช้กับอะไรได้บ้าง

Rack UPS มักนิยมใช้ในกลุ่ม Datacenter หรือ ห้องเซิร์ฟเวอร์ รวมถึงสภาพแวดล้อมที่ต้องการความ High Availability เป็นอย่างยิ่ง ซึ่งอุปกรณ์ที่มักนิยมใช้กับเครื่องสำรองไฟชนิดนี้ ได้แก่

• • • เซิร์ฟเวอร์ หรือคอมพิวเตอร์แม่ข่าย

เซิร์ฟเวอร์เกือบทุกรุ่น โดยเฉพาะโมเดลที่มีสเปคแรง ๆ มักมี Form Factor เป็นแบบ Rack และนิยมติดตั้งใช้งานในตู้ Cabinet ดังนั้น การสำรองไฟที่เหมาะสมที่สุด คือการใช้เครื่องสำรองไฟที่ติดตั้งในตู้เดียวกันหรือใกล้เคียง

• • • เน็ตเวิร์ค

อุปกรณ์เครือข่ายอย่าง สวิตช์ หรือเราเตอร์หลาย ๆ รุ่น มักมีการออกแบบมาให้ติดตั้งในตู้ Rack ซึ่งได้ถูกนำไปติดตั้งในตู้ควบคู่กับ Rack UPS รวมถึงอุปกรณ์ Security อื่น ๆ อย่าง Firewall ด้วย

• • • Storage

อุปกรณ์จัดเก็บข้อมูลขนาดใหญ่อย่าง NAS หรือ SAN ก็ถือเป็นอุปกรณ์ IT อีกชนิด ที่มีการออกแบบมาให้เป็นแบบ Rack Form Factor และมักถูกนำไปติดตั้งใช้งานในตู้ Cabinet

 

UPS Rack มีข้อดีอะไรบ้าง

• ประหยัดพื้นที่
• บริหารจัดการได้ง่าย
• ช่วยให้ง่ายต่อการระบายอากาศ
• เพิ่มขยายได้อย่างยืดหยุ่น

วิธีการติดตั้ง UPS Rack กับตู้ Cabinet

1. เลือกตู้ Cabinet ขนาดที่เหมาะสมกับตัว UPS

• • • เช็คให้แน่ใจว่าตู้ที่ใช้เป็นรุ่นที่ระบุว่ามีความกว้างตามมาตรฐานคือ 19 นิ้ว (48.26 ซม.)
    • เช็คว่ามีพื้นที่แนวตั้งเหลือพอสำหรับใส่ UPS เพิ่ม โดยดูขนาด UPS ว่าสูงกี่ U แล้วจึงเช็คกับตู้ Cabinet ว่ามีพื้นที่แนวตั้งเหลือเพียงพอหรือไม่
    • เช็คความลึกของตู้ โดยตู้ Rack รุ่นต่าง ๆ จะมีมาตรฐานความลึกอยู่ที่ 60 – 120 ซม. ในขณะที่ Rack UPS จะมีความยาวอยู่ที่ 60 – 90 ซม.

2. เตรียมพื้นที่ภายในตู้ให้พร้อม

• • • หากตู้เป็นแบบวางพื้น ให้วางบนพื้นที่ที่ขนาน แข็งแรง แล้วลองขยับดูว่าเคลื่อนหรือโยกหรือไม่ เพื่อเช็คว่าเสถียรดี ส่วนตู้ที่เป็นแบบแขวนหรือยึดผนัง ต้องเช็คให้แน่ใจว่าติดตั้งเรียบร้อย และแข็งแรง
    • ตรวจสอบให้แน่ใจว่าตู้มีการระบายอากาศที่เพียงพอ ควรอยู่ในห้องที่มีเครื่องปรับอากาศ เพราะเวลา UPS ทำงาน จะเกิดความร้อนทั้งภายใน และโดยรอบตัวเครื่องพอสมควร

3. ติดตั้งขา Rack กับตู้ Cabinet

• • • Rack UPS ส่วนใหญ่ จะมาพร้อมกับอุปกรณ์ขายึดที่เรียกว่า Mounting Rails หรือ ขายึดแรค ซึ่งจะมีลักษณะเป็นแผ่นยาว ๆ หรือแผ่นเข้ามุม 90 องศา ไว้ยึดกับด้านข้างภายในของตู้
    • ติดตั้งได้ง่าย ๆ โดยนำขา Rack ยึดกับภายในตู้ด้วยน๊อต บนตำแหน่งที่ต้องการติดตั้ง จากนั้นให้ลองเอามือจับโยกไป-มาดูว่าแข็งแรงพอแล้วหรือยัง

4. ติดตั้ง UPS เข้ากับขาแรคในตู้

• • • ให้ช่วยกันยกตัวเครื่องอย่างน้อย 2 คนขึ้นไป และวางบนขายึดแล้วสไลด์เข้าไป ต้องเช็คให้ดีว่าตอนเลื่อน Slide นั้นมีความลื่นไหลหรือไม่ หากติดขัด หรือสไลด์ฝืด เข้าไม่ได้ นั่นแปลว่าอาจวางผิดจุด
    • เมื่อได้ตำแหน่งที่ต้องการแล้ว ส่วนใหญ่ขา Rack จะมีตัวยึดให้กดเพื่อยึดกับตัวเครื่องสำรองไฟ หากรุ่นไหนไม่มี จะมีช่องให้ไขน๊อต ให้หมุนยึดให้เรียบร้อย

สรุป

Rack UPS เป็นเครื่องสำรองไฟที่มีรูปทรงสี่เหลี่ยมผืนผ้าแบน ๆ โดยออกแบบมาเพื่อติดตั้งในตู้ Cabinet ขนาด 19 นิ้ว ที่ใช้ในห้องเซิร์ฟเวอร์ หรือห้อง Datacenter เพื่อจัดเก็บอุปกรณ์ IT ต่าง ๆ เช่น เซิร์ฟเวอร์ , NAS , Switch และอื่น ๆ โดยขนาดของเครื่อง Rack UPS จะวัดจากความสูงในหน่วย U (1U = 1.75 นิ้ว นั่นเอง

 

* เนื้อหาในบทความอาจมีผิดพลาดได้ โปรดตรวจสอบข้อมูลใหม่อีกครั้ง